RFID در چرخه عرضه کالا
با توجه به گسترش روز افزون استفاده از سیستم های RFID در روند تولید و عرضه کالاها، تأثیرات ورود این فناوری در چرخه عرضه تدریجا نمایان میشود. ۴ مزیت ملموس استفاده از فناوری RFID در چرخه عرضه عبارتند از:
• اتوماسیون: موجب کاهش دخالت نیروی انسانی و در نتیجه پایین آمدن هزینه ها و معضلات مربوط به خطای انسانی میشود
• بالا رفتن سرعت تولید: استفاده از فناوری RFID سرعت روند تولید و جابجایی را به شکل چشمگیری افزایش میدهد
• امکان رصد کردن همه مراحل عرضه: با استفاده از فناوری RFID امکان رصد کردن مواد اولیه و روند جابجایی ها فراهم میشود و به این ترتیب از حجم امور مربوط به انبارداری کاسته میشود
• بالا بردن سطح درایت تجاری: فناوری RFID با فراهم آوردن دسترسی فوری و بلادرنگ به اطلاعات مرتبط با تولید و جابجایی کالا موجب تسریع در امر تصمیم گیری میشود
با پایین آمدن قیمت تمام شده برچسب های تولید شده در صنایع RFID، میتوان شبکه ای فراگیر از بسته های هوشمند ایجاد کرد که از طریق آن بتوان هریک از مراحل چرخه عرضه را پیگیری و نظارت کرد. قفسه مغازه ها پر از کالاهایی خواهد بود که برچسب هوشمند تعبیه شده بر آنها امکان پیگیری مسیر حرکتشان از زمان خریداری تا زمان دور انداخته شدن را میدهد. قفسه ها به صورت بیسیم با شبکه در ارتباط خواهد بود و هر برچسب یک جزء از این شبکه بزرگ پیگیری کالا خواهد بود.
دو بخش دیگر این شبکه یکی دستگاه ردیاب برای ارتباط با برچسب ها و دیگری شبکه اینترنت است که به منزله خطوط خطوط ارتباطی شبکه است. برای اینکه موضوع روشنتر شود اجازه دهید یک سناریوی واقعی را بررسی نمائیم:
• فرض کنید از فروشگاه خواروبار یک پاکت شیر میخرید. پاکت شیر شامل یک بر چسب RFID است که اطلاعات مربوط به تاریخ انقضاء و قیمت شیر را در خود ذخیره کرده است. هنگامی که پاکت شیر را از روی قفسه بر میدارید قفسه تاریخ انقضای شیر را نشان میدهد یا اینکه اطلاعات مربوطه به نمایشگر دیجیتال شخصی یا تلفن همراهتان فرستاده میشود.
• هنگامی که از فروشگاه خارج میشوید باید از دری خارج شوید که یک دستگاه خواننده اطلاعات برچسب ها را در خود مستقر کرده است. این دستگاه اطلاعات مربوط به قیمت تمام اقلام خریداری شده را بر روی کارت خریدتان فهرست نموده و صورتحساب فروشگاه را به بانکی که در آنجا حساب شخصی دارید میفرستد تا مبلغ مورد نظر از حساب شما کسر گردد. تولیدکنندگان هر محصولی میدانند که شما محصول آنها را خریداری نموده اید و رایانه های فروشگاه مشخص میکنند که از هر محصولی دقیقا به تعداد باید مجددا سفارش خرید داده شود.
• هنگامی که به منزل میرسید پاکت شیر خود را درون یخچالی میگذارید که مجهز به دستگاه خواننده برچسب است. این یخچال هوشمند قادر به پیگیری اطلاعات مربوط به تمام اقلامی است که داخلش قرار داده اید؛ هر بار که محصول جدیدی را داخل یخچال میگذارید میتواند اطلاعات مربوط به اقلام مورد مصرف شما را پیگیری نموده و به شما بگوید پاکت شیر یا غذاهای دیگر داخل یخچال کی فاسد میگردد.
• اطلاعات پاکت شیر حتی هنگامی که در سطل زباله یا سطل بازیافت انداخته میشود قابل پیگیری است. در این هنگام یخچال شما پاکت شیر را به فهرست خریدتان اضافه میکند یا اینکه میتوانید آنرا برنامه ریزی کنید تا سفارش خرید مورد نظرتان را به فروشگاهی که از آن خرید میکنید بفرستد.
• با توجه به محصولاتی که میخرید، فروشگاه خواروبار از اولویت های شما در خرید کالا مطلع میگردد و به جای دریافت خبرنامه هفتگی کالاهای خاص یاجدید، میتوانید خبرنامه ای را دریافت کنید که مخصوص شما طراحی شده است. مثلا اگر دو فرزند مدرسه ای و یک سگ داشته باشید، فروشگاه میتواند برای شما کارت خرید آبمیوه یا غذای سگ (کارتهایی که به منظور جذب مشتری فرستاده میشود) بفرستد.
برای کارکرد مؤثر این سیستم، به هر محصول عدد منحصر به فرد خاص این محصول تخصیص داده میشود. مرکز شناسایی خودکار هویت در (MIT (MIT’s Auto-ID Center در حال کار بر روی شناساگر کد الکترونیکی کالا (EPC) است که میتواند جایگزین UPC شود. هر برچسب هوشمند قادر به ذخیره ذخیره ۹۶ بیت اطلاعات است که شامل نام تولید کننده محصول، نام محصول و یک شماره سریال ۴۰ بیتی است. با بهره گیری از این سیستم هر برچسب هوشمند با شبکه ای به نام سرویس نامگذاری اشیاء (Object Naming Service) در ارتباط خواهد بود. این بانک اطلاعاتی اطلاعات مربوط به هر محصول را بازیابی نموده و این اطلاعات را به رایانه های شرکت تولید کننده میفرستد.
زبانی که برای ذخیره اطلاعات بر روی برچسب هوشمند مورد استفاده قرار میگیرد PML (Product Markup Language) نام دارد که مبتنی بر زبان برنامه نویسی (XML (eXtensible Markup Language است. PML این امکان را میدهد که رایانه ها به روشی مشابه روشی که سرور های وب اطلاعات HTML (زبان مورد استفاده در طراحی صفحات اینترنتی) را میخوانند با یکدیگر در ارتباط باشند. با اینکه هنوز به این مرحله نرسیده ایم، برچسب های RFID بیش از انکه متوجه باشیم در زندگی ما حضور دارند. مؤسسه های معظم Wal-Mart و Best Buy تنها دو نمونه از شرکتهای عمده بازرگانی هستند که در امور فروش و انبارداری خود از برچسب های RFID استفاده میکنند.
مزایای RFID نسبت به بارکد. فناوری RFID به شکل طبیعی مکملی برای برچسب های بارکد است که قابلیت های بیشتری را در دسترس قرار میدهد. با اینکه قابلیت برچسب های RFID و بارکد از نظر ذخیره اطلاعات مشابه است تفاوتهایی هم وجود دارد. استفاده از فناوری RFID امکاناتی را در اختیار قرار میدهد که در سیستم استفاده از بارکد وجود ندارد. این مزایا را به شکل کلی میتوان در چهار مورد خلاصه کرد:
برای خواندن بارکد باید آنرا مستقیما در خط دید دستگاه اسکن بارکد قرار داد در حالی اطلاعات هر برچسب RFID را میتوان بدون نیاز به رؤیت مستقیم و از فاصله ای به مراتب دورتر توسط دستگاه خواننده دریافت کرد.
حافظه برچسب های RFID قابل تغییر است و میتوان اطلاعات جدید را به بر چسب اضافه کرد در حالی که اطلاعات هر بارکد ثابت و غیر قابل تغییر است.
برچسب های RFID میتوانند شناسنامه ای از مشخصات محصول و دیگر مشخصات مرتبط را در خود ذخیره نمایند در حالی که بارکد فقط میتواند نوع و طبقه محصول را مشخص نماید.
با استفاده از سیستم RFID میتوان جمع آوری و تبادل اطلاعات را به صورت کاملا خودکار انجام داد در حالی که تجهیزات استفاده از بارکد نیاز به دخالت نیروی انسانی دارند که فاکتور خطای انسانی را در به کارگیری این روش وارد میکند.
عملکرد سیستم RFID برای جستجوی اقلام برچسب گذاری شده شبیه کنتور Geiger است به این ترتیب با استفاده از فناوری RFID زمان یافتن موقعیت اقلام ذخیره شده به شکل مؤثری کاهش می یابد.
تجربه WalMart در استفاده از EPC/RFID موفقیت یا شکست؟
صنعت بسته بندی و تهیه و توزیع در دنیا هیچگاه به اندازه زمانی که Wal-Mart در سال ۲۰۰۳ RFID را معرفی کرد تحت تأثیر قرار نگرفته است. این فناوری حتی پیش از تولدش نیز با حجم بالایی از تلاش ها برای ناکارآمد جلوه دادن مواجه شد. تقریبا همه تحلیلگران و متخصصان متفق القول بودند که پروژه Wal-Mart شکست می خورد. آنان با سخنانی نظیر اینکه ای طرح نا پخته و زود رس است، سرمایه گذاری بر روی آن بیفایده است، موجب ترساندن فروشندگان میشود و عباراتی مشابه Wal-Mart را یک غول اقتصادی در حال توهم خطاب کردند. صدها مقاله در اینترنت و رسانه های اقتصادی منتشر و همگی نگرشی منفی نسبت به پروژه آزمایشی Wal-Mart داشت. آنچه تعجب برانگیز بود دفاع سرسختانه Wal-Mart از موقعیت خود و ادامه مسیر بدون هیچگونه توضیح بود. اما بگذارید واقع بین باشیم؛ در هرلحظه تنها در ایالات متحده مبلغی معادل ۱٫۲ تریلیون دلار آمریکا در چرخه عرضه در حال گردش است و این خود دلیلی قانع کننده برای لزوم داشتن تجربه کافی در به کارگیری و بهبود استفاده از RFID است. استفاده از RFID باید به شکلی باشد که موجب صرفه جویی هزینه ها در چرخه مربوط به تهیه و توزیع شود.
